Në fund të gushtit, një qytetar nga Gjermania u godit me thikë deri në vdekje në qytetin e Chemnitzit. Ndërsa policia nisi një hetim për vrasjen, njoftoi se kishte arrestuar dy të dyshuar, duke i identifikuar ata nga kombësitë e tyre, një sirian dhe një irakian.

Edhe pse hetuesit thanë se identiteti i vërtetë i të dy të akuzuarve nuk mund të shfaqej menjëherë, një prej tyre u lirua për mungesë provash. Megjithatë, opinion publik për vrasjen fajësoi refugjatët.

Grupet e ekstremit të djathtë u treguan të shpejtë në shfrytëzimin e situatës dhe në mënyrë që të shprehnin zemërimin publik ata organizuan protesta të mëdha kundër emigracionit.

Rreth 7 mijë njerëz iu bashkuan protestës, në të cilat u theksua gjuha e urretjes. Ndërkohë, Bashkimi Kristian Demokratik (CDU), partia në pushtet në shtetin e Gjermanisë Lindore të Saksonisë, ku gjendet Chemnitz, bëri pak për të qetësuar publikun dhe për t’u përballur me të drejtën e djathtë.

As protesta e Chemnitz, as reagimi i ndrojtur i elitës politike nuk janë të habitshme. Në historinë e kohëve të fundit të Gjermanisë, dhuna e krahut të djathtë shpesh është dënuar zyrtarisht, por rrallë herë është marrë seriozisht. Kjo ka lejuar që grupet e krahut të djathtë të rriten dhe të lulëzojnë, veçanërisht në Gjermaninë Lindore.

Edhe pse partitë politike u u ndaluan në Gjermaninë Lindore gjatë epokës komuniste, pas ribashkimit në vitin 1990, të djathtët gjeten terrenin  e tyre në lindjen më pak të zhvilluar.

Gjatë viteve 1990, shtetet lindore luftuan me humbjen e një pjese të madhe të fuqisë punëtore të tyre drejt migrimit të brendshëm në perëndim dhe përshtatjes me sistemin e ri politik dhe ekonomik.

Në të njejtën kohë, emigracioni kishte mbështetur industrinë prodhuese të Gjermanisë Perëndimore dhe filloi të trokasë edhe në atë Lindore. Brenda kontekstit të një tranzicioni të vështirë politik dhe ekonomik, pakënaqësia publike filloi të shprehej ndaj të ardhurve.

Ndërsa shumë pjesë urbane të Gjermanisë Perëndimore u bënë më të larmishme në vitet 1970 dhe 1980, Lindja ishte mjaft homogjene dhe mbetet e tillë edhe sot.

Në fillim të viteve 1990, Gjermania përjetoi një valë të dhunës së djathtë ekstreme, me incidente të mëdha që ndodhën në shtetet lindore.

Në shtator të vitit 1991, qyteti i Hoyersëerda në Lindjen e Gjermanisë, dëshmoi një javë trazirash raciste në të cilat neo-nazistët kërkuan azil kërkues dhe punëtorë të përkohshëm vietnamez dhe mozambik, të cilët ishin sjellë vite më parë nga qeveria komuniste për të punuar në minierën e afërt të qymyrit.

Një turmë e madhe e dhunshme rrethoi dhe sulmoi hotelin ku po qëndronin punëtorët. Ndërsa sulmet vazhdonin, autoritetet lokale u detyruan të evakuonin të huajt. Neo-nazistët pastaj përqendruan përpjekjet e tyre në një azilkërkues për strehimin e konvikteve nga Evropa Lindore, Azia dhe Afrika. Ata rrethuan ndërtesën dhe hodhën koktej molotov derisa autoritetet vendore vendosën të linin autobusin edhe më shumë se 200 banorë.

Gjatë trazirave u dënuar mbi 80 persona, por vetëm 4 dënuan. “Suksesi” i neo-nazistëve në Hoyersëerda më pas frymëzoi sulme të ngjashme ndaj punëtorëve të huaj dhe azilkërkuesve anembanë vendit.

Qyteti lindor Chemnizt ishte qendra e lulëzimit të neonazistëve dhe lejoi që ata të vepronin lirshëm për një kohë. Ndërkohë, ata vranë njerëz me origjinë turke, kurde dhe greke dhe sulmuan pothujase të gjithë të huajt në të gjithë vendin.

Organizata neonaziste bashkëpunoi me anëtarët kryesorë të artisë Kombëtare Demokratike neonaziste (NPD), e cila ka qenë partia ekstremiste e djathtë e vendit që nga fundi i Rajhut të Tretë. E themeluar në Gjermaninë Perëndimore më 1964, NPD kurrë nuk e kaloi pragun prej 5 për qind në zgjedhjet federale. Sidoqoftë, ajo pati suksese rajonale, veçanërisht në Saksoni, ku u zgjodh në parlament në vitin 2004 dhe 2009.

Kohët e fundit e djathta ekstreme edhe forcuar dhe është rritur nga grupet ksenofobike që kombinojnë etnocentrizmin tradicional gjerman me ndjenjë raciste kundër më shumë se 1 milion refugjatëve arabë dhe afrikanë të ardhur sëfundmi në Gjermani.

Lëvizja anti-Islamike Pegida u themelua në kryeqytetin e Saksonisë Dresden në vitin 2014 dhe organizon rregullisht manifestime raciste në Gjermaninë Lindore.

Partia politike AfD (Alternative for Germany), e themeluar në vitin 2013, gjithashtu ka qenë mjaft popullore në mesin e votuesve të Gjermanisë Lindore.

Në Saksoni, ajo doli si partia më e fortë në zgjedhjet federale të vitit 2017.

Si rezultat i pranisë së vazhdueshme dhe të fuqishmë neonaziste dhe shfaqjes së këtyre grupeve të reja ksenofobike, dhuna ndaj të huajve dhe azilkërkuesve është mjaft e zakonshme në Gjermaninë Lindore.  Qytetet saksone si Leipzig, Dresden dhe Bautzen kanë qenë dëshmitare të marshimeve neonaziste, sulmeve mbi refugjatët dhe krimeve individuale. Përderisa sulmet me bazë urretjen kanë rënë gradualisht në shtetet perëndimore, në lindje vazhdon të mbetet numri i lartë.

Në vend të shqyrtimit serioz mbi ngritjen e rrezikshme të ekstremit të djathtë në Gjermaninë Lindore, partia në pushtet CDU i ka mohuar ato për vite me rradhë.

Reagimi i kryeministrit të Saksonisë, Michael Kretschmer, për atë që ndodhi në Chemnitz, është një ilustrim i mirë për këtë. Megjithëse Kretschmer pranoi se ekstremizmi i krahut të djathtë është kërcënimi më i madh për demokracinë gjermane dhe se deri tani nuk u kundërshtua në mënyrë të efektshme në Saksoni, ai tha se nuk kishte turma dhe nuk ka ndodhur asgjë në Chemnitz. Në vend të kësaj, ai kritikoi mediat për paraqitjen e Saksonisë në mënyrë të pafavorshme.

Në të vërtetë, CDU, që ka sunduar mbi Saksoninë që nga ribashkimi, tradicionalisht ka minimizuar praninë e komuniteteve neonaziste. “Saksonët janë imun ndaj ekstremizmit të krahut të djathtë”, pati thënë Kurt Biedenkopf, i cili shërbeu si kryeministër i Saksonisë midis 1990 dhe 2003.

Në vitin 2015, ai nuk dha ndonjë koment mbi sulmet e kryera nga ekstremistët kundër refugjatëve, duke pretenduar se ata nuk kishin ndonjë rëndësi politikë dhe se duhej të tregonin mirëkuptim për protestat e Pegidës.

Në anën tjetër, asnjëherë nuk është ndërmarrë ndonjë veprim serioz për të kundërshtuar ose për të ndjekur penalisht fjalimin e urretjes nga partia AfD. Ata i quajtën të gjithë refugjatët “kriminelë të mundshëm”.

Në vitin 2015, kreu i CDU-së, Stanislaë Tillich tha se “Islami nuk ka vend në Saksoni”.

Një populisëm i tillë nga partitë politikë udhëheqëse ka ndaluar angazhimin publik dhe civil që të merret me kërcënimin  dhe ka lejuar obsesionin në rritje mbi emigrantët dhe refugjatët myslimanë.

Eksperti gjerman, Robert Claus, ka thënë se “CDU por përpiqet që të miratojë kërkesat e AfD-së në mënyrë që kjo parti të fitojë më shumë votues”. Kjo do të thotë që CDU e do të fortë partinë AfD.

Në këtë mënyrë, forcat politike të qendrës kanë lejuar AfD dhe grupe të tjera të ekstremit të djathtë që të bashkohen me politikën kryesore të Gjermanisë. Si rezultat, populizmi i tyre racist është bërë pjesë e diskursit politik në Gjermani dhe ka filluar të mbizotërojë në debatin publik përtej Saksonisë dhe Gjermanisë Lindore.

Historikisht, ky lloj i ngushëllimit të grupeve të ekstremit të djathtë ka pasur pasoja katastrofike. Është koha që forcat politike qendrore të Gjermanisë ta njohin atë dhe të marrin masa urgjente.

Shkruan: Denijal Jegic   
Burimi: AlJazeera 
Përktheu: Arbresh.info